Ο Γιώργος Μαργιώλος από τα φίλτρα Primato Hellas, γράφει για τα νιτρικά στο νερό. Καλή απόλαυση!
Τί είναι το νιτρικό άλας;
Το νιτρικό άλας ή αλλιώς τα νιτρικά, είναι μία άχρωμη, άοσμη και άγευστη χημική ένωση που βρίσκεται στο υπόγειο νερό της Ελλάδας. Τα νιτρικά συμβολίζονται ως NO3 (νιτρικά) ή NO3-N (νιτρικό άζωτο). Το επιτρεπόμενο όριο νιτρικών στην Ελλάδα είναι 50mg/L. Το αντίστοιχο όριο στην Αμερική είναι 10mg/L. Τα νιτρικά είναι ένας φυσικός σχηματισμός που προέρχεται από το άζωτο που υπάρχει στο έδαφος. Το άζωτο είναι σημαντικό για όλες τις μορφές ζωής στον πλανήτη μας. Οι περισσότερες καλλιέργειες απαιτούν μεγάλες ποσότητες νιτρικών ώστε να έχουν υψηλές αποδόσεις.
Ο σχηματισμός των νιτρικών είναι ένα αναπόσπαστο μέρος του κύκλου του αζώτου στο περιβάλλον μας. Σε λογικές ποσότητες τα νιτρικά είναι ένα άκακο μείγμα από νερό και τρόφιμα. Τα φυτά χρησιμοποιούν τα νιτρικά που βρίσκονται στο έδαφος για να τραφούν και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να συσσωρεύουν νιτρικά στα φύλλα και τα στελέχη τους.
Λόγω της μεγάλης τους κινητικότητας, τα νιτρικά διαρρέουν στα υπόγεια ύδατα. Εάν οι άνθρωποι ή τα ζώα πιουν νερό με υψηλό ποσοστό νιτρικών, μπορεί να πάθουν μεθαιμοσφαιριναιμία. Θα εξηγήσουμε παρακάτω τί ακριβώς σημαίνει αυτό.
Νιτρικα στο νερο
Τα νιτρικά σχηματίζονται όταν οι μικροοργανισμοί διασπούν φυτοφάρμακα, σάπια φυτά, κοπριά ή άλλα οργανικά υπολείμματα. Συνήθως τα φυτά μπορούν και προσλαμβάνουν αυτά τα νιτρικά αλλά μερικές φορές η βροχή ή τα αρδευτικά νερά τα παρασύρουν στα υπόγεια ύδατα.
Είναι η περιοχή μου επικίνδυνη;
Στην Ελλάδα, υψηλά ποσοστά νιτρικών παρατηρούνται κυρίως στην Χαλκιδική αλλά και σε άλλες αγροτικές περιοχές όπως για παράδειγμα στη Θεσσαλία, στην Πελοπόννησο και στον Έβρο.
Παρόλο που τα νιτρικά εμφανίζονται φυσικά στα υπόγεια ύδατα, όπως εξηγήσαμε παραπάνω, στις περισσότερες περιπτώσεις τα υψηλά ποσοστά νιτρικών προέρχονται από ανθρώπινες δραστηριότητες.
Οι ανθρώπινοι παράγοντες είναι οι εξής:
- Φυτοφάρμακα και κοπριά
- “Ταϊστήρια” ζώων – χώροι όπου μαζεύονται μαζικά τα ζώα για να τραφούν
- Αστικά λύματα και λάσπη
- Σηπτικά συστήματα
Οι επιπτώσεις των νιτρικών στον άνθρωπο
Τα υψηλά επίπεδα νιτρικών στο νερό μπορεί να προκαλέσουν μεθαιμοσφαιριναιμία. Σε μωρά μικρότερα των 6 μηνών, η μεθαιμοσφαιριναιμία (ή μεθαιμογλοβιναιμία ή κυάνωση ή “σύνδρομο του μπλε μωρού”) έχει τραγικές συνέπειες. Τα μωρά δεν έχουν όσο ισχυρό στομάχι έχουν τα μεγαλύτερα παιδιά ή οι ενήλικες. Αυτό προκαλεί μία τρομακτική αύξηση βακτηρίων που μετατρέπει τα νιτρικά σε νιτρώδη (NO2). Μην επιτρέπετε το μωρό σας να πιει νερό που υπερβαίνει τα 10 mg/l NO3-N.
Τα νιτρικά απορροφούνται από το αίμα και η αιμοσφαιρίνη (το στοιχείο του αίματος που μεταφέρει το οξυγόνο) μετατρέπεται σε μεθαιμοσφαιρίνη. Η μεθαιμοσφαιρίνη δεν μεταφέρει επαρκώς το οξυγόνο στον οργανισμό μας. Έτσι, ο εγκέφαλός μας δεν λαμβάνει το απαραίτητο για τη ζωή οξυγόνο. Η μεθαιμοσφαιρίνη δεν μετατρέπεται σε αιμοσφαιρίνη στα μωρά, κάτι που συμβαίνει πιο εύκολα στους ενήλικες. Έτσι, η μεθαιμοσφαιρίνη μπορεί να προκαλέσει σοβαρή εγκεφαλική βλάβη ή ακόμα και θάνατο.
Οι έγκυες γυναίκες, οι ενήλικες με στομαχικές διαταραχές και άνθρωποι που τους λείπει το ένζυμο που μετατρέπει την μεθαιμοσφαιρίνη σε αιμοσφαιρίνη, είναι ευαίσθητοι σε μεθαιμοσφαιρίνη που προέρχεται από τα νιτρικά.
Αντιλαμβάνεστε ότι το όριο στην Ελλάδα είναι αρκετά “ανεκτικό” σε σχέση με αυτό των Η.Π.Α. Εάν είστε κοντά σε αγροτική περιοχή ή σε περιοχή με υψηλό επίπεδο νιτρικών, προτιμήστε να τοποθετήσετε ένα φίλτρο νερού που να μειώνει τα νιτρικά από το πόσιμο νερό.
Εάν χρειάζεστε βοήθεια ή περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα νιτρικά ή το πόσιμο νερό γενικότερα, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας στο 2310 383 588.
Πίνακας περιεχομένων